Diabetes, oftewel suikerziekte, heeft invloed op het hele lichaam. Ook op de mondgezondheid. Hierdoor is het voor mensen met diabetes niet altijd mogelijk om een kunstgebit of klikgebit te nemen. In dit artikel leest u alles over een kunstgebit en diabetes: de mogelijkheden, de risico’s en natuurlijk een aantal mondverzorgingstips.
Diabetes mellitus type 1 en type 2
Diabetes mellitus is een aandoening die invloed heeft op het glucosegehalte in het bloed (de bloedsuikerspiegel). Deze ziekte komt in twee varianten voor:
- Diabetes type 1 is een auto-immuunziekte. Het lichaam vernietigt de cellen in de alvleesklier die het hormoon insuline aanmaken. Hierdoor kan het lichaam de suikers in het bloed niet verwerken en stijgt de bloedsuikerspiegel. De patiënt moet daarom iedere dag insuline inspuiten om de suikerspiegel onder controle te houden.
- Bij diabetes type 2 werkt de alvleesklier nog wel, maar wordt er niet voldoende insuline aangemaakt. Daarnaast reageren de spieren niet goed op de insuline, waardoor de bloedsuikerspiegel te hoog wordt. De patiënt moet daarom medicijnen innemen om de bloedsuikerspiegel onder controle houden.
Teveel glucose in het bloed is slecht voor het lichaam. Het tast de bloedvaten aan en kan op den duur ook de organen beschadigen. Ook in de mondholte kunnen er problemen ontstaan als gevolg van een hoge (of steeds schommelende) bloedsuikerspiegel.
Diabetes en de mond
Mensen met diabetes zijn extra gevoelig voor het ontstaan van mondproblemen. De klachten waar diabetici sneller tegenaanlopen, zijn bijvoorbeeld:
- Ontstekingen in de mondholte, zoals gingivitis (tandvleesontsteking) en parodontitis (vergevorderde tandvleesontsteking waarbij ook het kaakbot is aangetast);
- Droge mond;
- Gaatjes (cariës);
- Schimmelinfecties in de mond.
Deze problemen kunnen verergeren of sneller de kop opsteken als u een prothese draagt. Heeft u een kunstgebit en diabetes, dan is dus extra oppassen geblazen.
Kun je een kunstgebit nemen als je diabetes hebt?
Uw tandarts kan bepalen of u in aanmerking komt voor een kunstgebit als u diabeet bent. Dat zal grotendeels afhangen van de gezondheid van uw tandvlees. Op zich hoeft diabetes geen belemmering te vormen voor het dragen van een prothese. Wel is het zo dat u extra alert moet zijn op eventuele problemen in de mondholte. Een van de kenmerken van diabetes is dat wondjes slechter genezen. Dat gebeurt ook bij wondjes in de mond. Het tandvlees kan daardoor sneller en ernstiger ontstoken raken, maar ook langer ontstoken blijven.
Tandvleesontstekingen ontstaan bij diabetici sneller onder een prothese. Als het tandvlees onder het kunstgebit geïrriteerd raakt, bijvoorbeeld door een knellende prothese of door voedselresten, ligt een ontsteking op de loer. Een goede mondverzorging en extra controles kunnen veel problemen voorkomen.
Vermeld bij uw tandarts altijd dat u diabetes heeft!
Gaat u naar een (nieuwe) tandarts, tandprotheticus of andere mondzorgprofessional? Vermeld het dan altijd als u diabetes heeft. Het is voor uw behandelaar heel belangrijk om dit te weten. Hij of zij kan dan rekening houden met uw aandoening en uw tandvlees extra goed in de gaten houden. Ook kan de tandarts dan beter beslissen of het aanmeten van een kunstgebit of implantaten verantwoord is.
Implantaten en diabetes, kan dat?
Tegenwoordig kiezen veel mensen voor een klikgebit: een kunstgebit op implantaten. Bij het aanmeten van een klikgebit worden er eerst metalen schroeven in het kaakbot gezet. Deze moeten in de periode daarna vastgroeien om zo een stevige pijler te vormen voor de prothese. Voor diabetespatiënten geldt dat deze ingreep alleen mogelijk is wanneer hun bloedsuikerspiegel stabiel is. Als de bloedsuikers teveel schommelen, kan dit namelijk het vastgroeien van de implantaten belemmeren. Ook de hersteltijd na deze ingreep lijkt langer te duren bij mensen met een wisselende bloedsuikerspiegel.
Daarnaast moeten de implantaten dagelijks zorgvuldig worden schoongemaakt. Het tandvlees is sowieso rond de implantaten extra gevoelig voor het ontstaan van ontstekingen. Bij mensen met suikerziekte is dat risico nog groter. Overweegt u een klikgebit en heeft u diabetes, dan kan uw tandarts beoordelen of deze ingreep mogelijk is.
Kunstgebit en diabetes: hier moet je op letten
Heeft of krijgt u een kunstgebit en heeft u suikerziekte, dan is het zaak om uw mond extra in de gaten te houden. Niet alleen omdat u uw mond daarmee langer gezond houdt, maar ook omdat dat beter is voor uw bloedsuiker. Een schommelende bloedsuiker kan voor ontstekingen in de mond zorgen, maar deze ontstekingen hebben op hun beurt weer een negatief effect op de bloedsuikerspiegel. En zo kan er een vicieuze cirkel ontstaan.
Een paar tips voor mensen met een kunstgebit en diabetes:
- Zorg voor een zo stabiel mogelijke bloedsuikerspiegel. Dit is beter voor het hele lichaam, maar komt ook de mondgezondheid ten goede, vooral als u een kunstgebit of klikgebit heeft.
- Rook niet. Roken beschadigt de bloedvaten, net als diabetes. Hierdoor kunnen er –zeker als u een kunstgebit heeft- extra snel mondproblemen ontstaan.
- Laat uw mond en kunstgebit regelmatig controleren door de tandarts. Uw behandelaar ziet vaak al eerder dat er sprake is van een ontsteking dan uzelf. Hoe sneller een tandvleesontsteking in de kiem wordt gesmoord, hoe beter!
- Ga zo snel mogelijk naar de tandarts of tandprotheticus als het kunstgebit niet goed (meer) past. Zit de prothese te strak, dan kan het knellende kunsthars in het tandvlees snijden of prikken. Een te los zittend kunstgebit is ook niet goed: er kunnen dan gemakkelijk voedselresten onder de prothese komen die het tandvlees irriteren. Een tandarts of tandprotheticus kan het kunstgebit herstellen zodat het weer perfect past.
- Laat uw kunstgebit repareren zodra het kapot is, ook al gaat het maar om een klein hoekje of scheurtje. Oneffenheden aan de prothese kunnen het tandvlees beschadigen en zo kleine wondjes veroorzaken.
Een kunstgebit en diabetes: zo verzorgt u uw mond
Een goede mondverzorging is extra belangrijk voor mensen met diabetes. Als u uw gebit en mondholte extra goed verzorgt, voorkomt u tandvleesontstekingen, een slechte adem en andere problemen. Een paar tips om uw mond zo lang mogelijk gezond te houden:
- Poets uw tandvlees, tong en gehemelte dagelijks, maar altijd met een zachte borstel. Een tandenborstel met harde haren kan wondjes veroorzaken, en die kunnen gaan ontsteken.
- Houd het kunstgebit goed schoon met een zachte gebitsborstel (aff.). Verwijder daarnaast regelmatig de hardnekkige aanslag van uw kunstgebit met behulp van speciale reinigingsproducten (aff.). Aanslag kan een goede voedingsbodem zijn voor bacteriën.
- Heeft u een gedeeltelijk kunstgebit, besteed dan ook veel aandacht aan uw eigen tanden. Poetsen alleen is niet genoeg: flossen en tandenstoken, bekijk aanbod > (aff.) kunnen helpen om de laatste bacteriën en voedselresten tussen de tanden te verwijderen.
- Heeft u een gedeeltelijk kunstgebit, bezoek dan eventueel regelmatig een mondhygiëniste. Deze professional kan uw eigen tanden en kiezen grondig schoonmaken. Ook kan hij of zij eventuele tandvleesproblemen tijdig signaleren en u meer tips geven over de verzorging van uw gebit.
